BUITENPLAATS ZEVENHUTTEN
Iets ten zuiden van Cuijk, net over het spoor richting Vianen en Haps, ligt het gebied Zevenhutten. Ooit lag hier een buurtschap van zeven keuter boerderijtjes – armzalige woninkjes die niet veel meer dan een hut waren. Nog eerder bestond het gebied voornamelijk uit heide, dat vanaf circa 1850 ontgonnen werd door de bewoners van de zeven hutten. Vanaf komende zomer is het gebied officieel een plek waar je elkaar ontmoet én afscheid van elkaar neemt. Waar je herinneringen ophaalt en deelt. Buitenplaats Zevenhutten is een opmerkelijk project, met een al even bijzondere samenwerking tussen regionale bedrijven.
Zevenhutten was al langer bij plannenmakers in beeld, maar het bleef bij initiatieven die geen vervolg kregen. Totdat het Boxmeers ondernemersechtpaar Piet en Bianca Schrijen, van de gelijknamige uitvaartonderneming, zijn oog erop liet vallen. Bianca Schrijen: “Wat begon als een idee voor een kleinschalig crematorium waar we mensen de aandacht kunnen geven die ze verdienen, heeft zich ontwikkeld tot concrete plannen voor Buitenplaats Zevenhutten. Een plek om verhalen te delen. Verhalen in ere te houden en op te halen. Of juist te vergeten. Je verhaal kwijt te kunnen. En nieuwe verhalen te maken.”
Een beleving van drie kwartier…
“Via ons werk was ons al langer duidelijk dat mensen die hier in de regio wonen, ook in de regio afscheid willen nemen van hun dierbaren. Of hen daar willen herinneren. Voor een crematie moet je nu naar Venray, Uden, Nijmegen of Beuningen. In de eigen regio is er geen voorziening. Maar dan is er altijd nog het massale karakter dat een crematorium heeft …” En het gevoel daar een nummer te zijn, waarbij het afscheid wordt gereduceerd tot een beleving die niet langer dan pakweg drie kwartier mag duren. “Maar zo werkt het niet, vinden wij.”
“Er is nog iets: door cremeren gaan tradities verloren. Je komt immers niet meer bijeen op een begraafplaats. Terwijl je afscheid wilt kunnen nemen, ook in de maanden of jaren daarna. En dat is precies waar we ruimte voor willen bieden. De gemeente Cuijk reageerde voortvarend op onze eerste contacten rond Zevenhutten in 2015 en zo kwamen we ook in contact met Brabants Landschap. Zij merkten dat wij opereren vanuit respect voor de natuur, dat we ons ermee verbonden voelen en bovendien ook echt iets van het gebied willen máken.”
Natuur, recreatie en herinnering
In het plan worden de begrippen natuur, recreatie en herinnering aan elkaar gekoppeld. Er komt een kleinschalig crematorium, De Hoenderberg, maar ook een veldcafé en een ontmoetingsplek, De Stamboom. In het crematorium zélf is geen statische ruimte als een aula. De lichte, sfeervolle ontmoetingsplek De Stamboom biedt nabestaanden alle ruimte om het afscheid of samenzijn persoonlijk in te richten. Dat kan ook net zo goed aan een picknicktafel buiten, met een toast in het veldcafé of tijdens een wandeling door het natuurgebied.
Bianca Schrijen: “Er komen ook herinneringsbomen, waarbij as kan worden uitgestrooid, en staptegels. Een herdenkingsplek van deze soort is er in Nederland nog niet; wij zien het als een ideale tussenvorm van een natuurbegraafplaats en een crematorium.” In de zomer van dit jaar wordt Buitenplaats Zevenhutten in gebruik genomen. “Daarmee bieden we een voorziening die helemaal bij het leven hoort, voor het eerst ook aan in het Land van Cuijk.”
Wat is Buitenplaats Zevenhutten?
De ontwikkeling van Buitenplaats Zevenhutten betreft enerzijds de ontwikkeling van het gebouw met kleinschalig crematorium De Hoenderberg, veldcafé De Eik (met een informatiepunt van Brabants Landschap) en ontmoetingsplek De Stamboom als middelpunt van het gebied. Daarnaast omvat Buitenplaats Zevenhutten de ontwikkeling van 25000 m² natuur- en recreatiegebied in een ‘uiterwaardenlandschap’ dat bijdraagt aan de inrichting en beleving van de omgeving. Landschappelijke kwaliteiten en waardevolle elementen van het agrarisch cultuurlandschap blijven behouden en worden versterkt voor mens en natuur.
In veldcafé De Eik richt Schrijen voor Brabants Landschap een informatiepunt in. Hier krijgen bezoekers een kijkje in het leven van de das en is er informatie over de natuur in de omgeving van Zevenhutten. Het gebouw van De Hoenderberg heeft de uitstraling van een Brabantse hoeve, passend in de omgeving en teruggrijpend op de historie. Monumentale bomen, zoals eiken, lindes en notenbomen, blijven zoveel mogelijk gehandhaafd. Daarnaast worden hoogstamfruitbomen en een fruitlaantje aangeplant. De bloem- en faunarijke weidevelden en de kruidenrijke akker op het terrein worden behouden.
‘Op ons lijf geschreven’
“Met het bouwen volgens het BIM-model hebben wij in samenspraak met de architect, constructeur en de staalmodelleur de staalconstructie in 3D geëngineerd als basismodel voor het overige tekenwerk van onder meer de gevels, dakplaten, installaties, kozijnen en plafonds. In de veelvormige kap is bij wijze van spreken geen enkele lengte hetzelfde en geen enkel oppervlakte recht, waardoor het bijna
ondenkbaar is om dit project niet in 3D-BIM uit te voeren. De buitengevels komen inclusief gevelbekleding prefab uit eigen timmerwerkplaats. Het gebruik van hout maakt het pand bovendien extra duurzaam. Ook qua vakmanschap is dit project ons op het lijf geschreven.”
Peter Martens, directeur Martens Bouw
‘Werken met regionale partners’
“Van Haren Installaties realiseert met 70 vaste en 30 ingehuurde medewerkers projecten in een straal van zo’n vijftig kilometer rondom Cuijk. Tachtig procent daarvan zelfs binnen het Land van Cuijk. Daarom is ook dit project zo bijzonder: we maken het met louter regionale partners. Dat voelt goed. Piet en Bianca Schrijen horen straks ook tot De Beijerd en ’t Riet. Ze komen in een warm nest! Kijkend naar het project is duurzaamheid een belangrijk item. Zo worden er lucht-waterwarmtepompen geinstalleerd. Verder heeft het gebouw een bijzondere vormgeving. Met ontwerpen louter in 3D kunnen wij ook die uitdaging het hoofd bieden.”
Gerard van Haren, directeur
Robert Jans, projectleider Van Haren Installaties
‘Een waardevolle plek, met oog voor detail’
“Al in een vroeg stadium ontstond op de tekentafel, samen met de bouwpartners, een technisch ontwerp waarin nadrukkelijk de kernwaarden die Buitenplaats Zevenhutten wilde gaan herbergen, werden vertaald. In harmonie met de architectuur en groene omgeving werd sfeervolle (dimbare) ledverlichting toegepast. Bij de keuze van de elektrotechnische installaties werden mooie materialen gekozen die duurzaamheid, kwaliteit, functionaliteit en een lange ‘levensverwachting’ in zich hebben. Het afwerkingsniveau én de gebruikte techniek voegen een extra dimensie toe aan het unieke karakter van Buitenplaats Zevenhutten en vormen een meerwaarde bij een persoonlijk en gedenkwaardig afscheid van een dierbare.”
John Bens, projectleider
Willy Simons, directeur Elektro Technisch Buro Nabuurs
‘Bijzondere beleving van de natuur’
“De ideeën voor Buitenplaats Zevenhutten sluiten goed aan op de missie van Brabants Landschap en op onze visie op begraven. Piet en Bianca Schrijen werken hun ideeën uit met respect voor de omgeving. Een belangrijke voorwaarde voor ons natuurlijk. We willen de natuur hier beschermen en de beleving van die natuur voor het publiek vergroten. Daarmee zorgen we dat het gebied met haar diversiteit aan landschappen het thuis is van vele vrij levende planten- en diersoorten. Tastbare herdenkingsmonumenten in de traditionele zin zijn in dit natuurgebied niet wenselijk, maar herinneringsfruitbomen op de toegangsweg van Schrijen naar de Buitenplaats bieden een mooi alternatief.”
Martijn Fliervoet, districtsbeheerder Brabants Landschap
‘Inspirerende samenwerking, creatief én strategisch’
“Wat dit project voor een ons zo bijzonder maakt, is dat we al in de beginfase met initiatiefnemers Piet en Bianca Schrijen om tafel zaten. Vanaf de eerste ideeën. En niet alleen creatief, maar ook strategisch. Juist in het voortraject hebben we als sparringpartner mee kunnen denken. Dat werkte heel inspirerend, waarbij we partijen aan elkaar hebben kunnen koppelen. Het leverde een mooie communicatieve samenwerking op met bijvoorbeeld de architect en Brabants Landschap. Er is heel goed nagedacht over de manier waarop het verhaal van Zevenhutten aan de wereld verteld mocht worden. Daarin zit onze kracht.”
Mark de Bruijn, managing partner Reclamebureau DplusM
‘Onze flexibiliteit waarborgt de beleving’
“Voor het crematorium van Buitenplaats Zevenhutten hebben wij een uitgebreide audio- en video-installatie aangelegd. Er zijn meerdere ruimten; het bijzondere zit vooral in de matrixaansturing van de installatie. Daarmee kunnen we inspelen op de wens van de klant om beelden in een bepaalde ruimte juist wel of niet te tonen. Het zelfde geldt voor de geluidsfragmenten. Ook kunnen beeld en geluid gekoppeld worden. Elke uitvaart is immers uniek. Daarnaast is het een gevoelige aangelegenheid, waarin je geen storing wenst. Juist daarin zit een bijzonder element van onze samenwerking: we zijn letterlijk overburen van elkaar. Dankzij onze flexibiliteit is de beleving gewaarborgd.”
Patrick Michiels, directeur Primetime
‘De natuur maakt het leven zichtbaar’
“Ik vind het altijd erg bijzonder om een wisselwerking te creëren tussen een gebouw en de natuur. Buitenplaats Zevenhutten is hiervoor de ultieme plek. Het is leuk wanneer je als architect je opdrachtgever kunt prikkelen, maar het is extra bijzonder als dit ook andersom gebeurt. Hierdoor ontstaat een interessante kruisbestuiving. Een van de belangrijkste wensen van Piet en Bianca Schrijen is dat zowel het gebouw als het buitenterrein één wordt met de omringende natuur. Buitenplaats Zevenhutten wordt een unieke bestemming waarbij de natuur als het ware het leven zichtbaar maakt.”
Bart van den Hork, architect Elemans van den Hork Architecten