PIONIER IN 1 STER BETER LEVEN VLEESKUIKENS

Er heeft een transitie in pluimveevlees plaatsgevonden wat leidde tot de kip die nu in de Nederlandse supermarkten te koop is. Sinds 2023 draagt die kip het 1 Ster Beter Leven keurmerk van de Dierenbescherming. Scharrelvleeskuikens zijn ontstaan vanuit oogpunt van dierenwelzijn en een segment tussen bio- en gangbare kip. “Onder druk van de ngo’s zoals Wakker Dier is het zover gekomen. De volledige overstap van de supermarkten had ik niet verwacht, wel dat de consument zou kunnen kiezen voor stervlees of gangbaar”, zegt Willy van Erp waarbij hij direct de opmerking maakt dat de houding van de burger anders is dan de consument in de supermarkt die vaak kiest voor een lagere prijs.

“Ik betwijfel of het overgrote deel van de consumenten op de hoogte is van 1 Ster Beter Leven vlees. Ster vleeskuikens groeien langzamer, leven met minder kuikens op de vierkante meter, moeten minimaal 56 dagen oud worden en daardoor is het vlees duurder”, legt Willy van Erp uit. Samen met Ardi runt hij het bedrijf aan de Sambeeksedijk in Sint Anthonis.

Traag groeiende kuikens

“In 2005 ben ik betrokken bij een brainstorm groep die dit tussensegment wilde opzetten. Samen met de Dierenbescherming, ZLTO, Coppens Diervoeding, slachterij Astenhof, Wageningen Universiteit en retail zijn we de mogelijkheden gaan bekijken.” Het concept stond Ardi en Willy wel aan. “Het grootste verschil is de overdekte uitloop”, legt Willy uit. Bij de pioniersgroep was in het begin heel veel overleg over praktische zaken. Hoe laat je de kuikens buiten, hoe regel je de ventilatie etc. Als ondernemer ben je minder vrij in keuzes van leveranciers en afnemers.

Het houden van sterkuikens vraagt een andere manier van werken. “Bij gangbare vleeskuikens wil je zoveel mogelijk groei in zo kort mogelijke tijd. Daar zijn de rassen ook op gefokt. Bij ster kuikens worden traaggroeiende rassen gebruikt.” Als reguliere vleeskuikenhouder heb je meer ondernemerskeuzes in voerleverancier, broederij en slachterij. Het vlees van gangbare kippen wordt gebruikt in de verwerkende industrie, bijvoorbeeld voor schnitzels, kipnuggets etcetera.

Werkplezier

Ardi: “Door de omschakeling en het opzetten van een nieuw concept begon ik de kuikens steeds leuker te vinden.” Ze startte als bestuurslid bij Kip.Kiplekker om kip te promoten. Willy vult aan: “Het werken in de stal met deze kuikens bevalt ons ontzettend goed. De kuikens zijn veel beweeglijker. Het groeiproces verloopt langzamer. Ze zijn minder snel ziek.” Hij maakt de vergelijking met topsporters. “Gangbare vleeskuikens zijn de topsporters; alles moet in orde zijn en kleine verstoringen geven minder goede prestaties. Het groeiproces van scharrelvleeskuikens verloopt gemakkelijker.” Afgelopen 18 jaar hebben ze maar vier keer antibiotica in hoeven te zetten. “Dat is ontzettend weinig. Dierenwelzijn staat voorop: als dieren ziek zijn, moeten we zorgen dat ze beter worden. Dat is bij mensen ook zo”, legt Willy uit. Het antibioticagebruik is in de hele veehouderijsector de laatste decennia fors gedaald.

Zichtstal

Ardi: “We vinden contact met burgers heel belangrijk. In de stal van 2013 hebben we een zichtstal gebouwd. Die is al door duizenden bezoekers bezocht. Van politici, studenten, boeren tot fietsclubs en scholen. Ook heel veel uit het buitenland; wij zijn het enige land dat ster kuikens produceert. In het buitenland worden ECC kuikens, een concept tussen gangbaar en stervlees, nu mondjesmaat opgezet”, licht Willy toe. Toen Land van Cuijk Boert Bewust startte in 2019 deden ze direct mee.

Minder dieren

Tot voor enkele jaren terug was de verdeling in Nederland een derde 1 ster Beter Leven vleeskuikens, twee derde gangbare vleeskuikens. Door de omschakeling is dat nu 50-50. “Dat betekent dat er veel minder vleeskuikens zijn. Minder dieren per vierkante meter en langer leven. De markt is vraaggestuurd, dat is vrij bijzonder in de agrarische sector.” De sterkuikens zijn niet interessant voor het buitenland vanwege de hogere kosten. “Wij zijn voor keuze­vrijheid. Produceer die vleeskuikens wat bij jou als ondernemer en jouw bedrijf past. Het vlees is nu duurder voor de consument. Die heeft de keuze om bij een poelier of op de markt reguliere kip te kopen maar of zij dat weten is de vraag. Wij hebben absoluut geen spijt van de keuze die we toen gemaakt hebben. We zouden het zo weer doen”, zegt Willy. Nu hebben ze de keuze gemaakt om hun bedrijf te koop te zetten. “Ik ben 64, Ardi 62. Onze twee zonen hebben geen interesse. We vinden het werk nog steeds leuk maar moeten naar de toekomst kijken. Ons bedrijf is klaar voor de toekomst met 50.000 sterkuikens. Als familie van Erp boeren we hier al ruim 100 jaar. Aan dat tijdperk komt nu een einde”, besluit Willy.