Smals mag zich sinds een aantal jaren Royal Smals noemen. Een koninklijke onderneming. Omdat Smals, naast het leveren van hoogwaardige grondstoffen voor de bouwwereld, ook grote stukken van ons land mee vormgegeven heeft. En daarin zelfs steeds nadrukkelijker een rol van betekenis wil spelen. Resie Reijnders is sinds drie jaar directievoorzitter van Koninklijke Smals NV in Cuijk. “Verbindingen leggen wordt steeds belangrijker”, zegt zij. “Wij werken in en aan de natuur, dus willen we een gebied mooier achterlaten dan het was toen wij het betrokken. Je kunt zeggen dat wij ontzanden zo multifunctioneel mogelijk willen maken.”
Vier jaar geleden stopte Smals met haar werkzaamheden in de Kraaijenbergse Plassen. In 2017 is een deel van het gebied ‘teruggegeven’ aan de gemeente Cuijk. Het andere deel ging naar Brabants Landschap. Dat is een goed gebruik in de ontgrondingenbranche. “In dit gebied is héél veel water ontstaan, en nóg meer natuur”, aldus Resie Reijnders. “Iets waar wij tot op de dag van vandaag erg trots op zijn.”“Steeds meer wordt het opdiepen van bouwzand een breed vak van gebiedsontwikkeling, een motor voor diverse maatschappelijke wensen en behoeften. Door het afgraven en opdiepen van bouwzand zorgen we allereerst voor de broodnodige bouwstoffen voor de weg- en waterbouw en de betonindustrie. En vervolgens is het een aanjager van uiteenlopende maatschappelijke wensen, zoals wonen aan het water, toerisme en recreatie en van natuurontwikkeling. Soms ook kunnen de waterplassen een bijdrage leveren in het kader van de klimaatverandering. Zo kunnen ze water tijdelijk bergen bij hoosbuien, zodat in drogere tijden dit water behouden blijft. De waterplassen krijgen steeds meer een functie op gebied van duurzame energie, door middel van drijvende zonnepanelen. Allemaal aspecten die met ontzanden te maken hebben. En daar houden wij ons al 135 jaar mee bezig.”
‘Koppelkansen’
In feite heeft gebiedsontwikkeling in de 135 jaar van Smals’ bestaan altijd al een rol gespeeld. “Maar het wordt natuurlijk steeds belangrijker. Een betere en veiliger leefomgeving is voortdurend de vraag vanuit de samenleving. Al zes generaties werken we aan onze doorontwikkeling en het voldoen aan wat overheden en burgers wenselijk en belangrijk vinden. Baggeren voor bouwgrondstoffen, verbetering van waterwegen, terugdringen van waterrisico’s en natuurherstel vormen het hart van de onderneming.”
Daarbij is de maatschappij steeds betrokkener geworden, ervaart ook Resie Reijnders. “Wij willen uitdrukkelijk laten zien dat Smals een rol speelt in het ontstaan van nieuwe natuurgebieden of natuurwaarden. Dan pas heb je als gebiedsontwikkelaar ook een maatschappelijk toegevoegde waarde. Koppelkansen, noem ik het graag, daar zijn wij actief mee bezig. Met overheden meedenken over wat er tijdens en na het opdiepen van bouwzand voor de omgeving in het vat zit. En daarbij ook laten zien dat tijdige vergunningen maatschappelijke en economische verspilling voorkomt. Met afnemers goed afstemmen dat al het opgediepte zand ook direct bruikbaar is en niet weer overboord hoeft.”
Kraaijenbergse Plassen
Smals schaalt in op projecten, waar mogelijk. Zoals op de Kraaijenbergse Plassen, waar de komende jaren bijvoorbeeld extra aandacht wordt gegeven aan toerisme en recreatie, onder andere door de ontwikkeling van een vakantie schiereiland van zo’n 75 hectare door TopParken.
‘Wij werken in en aan de natuur; willen een gebied mooier achterlaten‘
Resie Reijnders: “We denken graag mee met partijen die dit soort sturing aan gebiedsontwikkeling geven, en zeker als dit op en rond de Kraaijenbergse Plassen is. Zo leveren wij een bijdrage aan een zo multifunctione
el mogelijke toekomst voor het gebied. In Cuijk zit bovendien ons hoofdkantoor. Ofschoon we hier momenteel niet ontzanden, herbergt Cuijk onder andere onze eigen technische dienst waar onderhoud wordt gepleegd. In Cuijk werken nog altijd zo’n veertig mensen. In en om het Land van Cuijk blijven wij graag bij projecten betrokken. Hebben we een visie, dan gaan we daarover ook zeker het gesprek aan, bijvoorbeeld met de gemeente Cuijk.”
Groen denken en doen
Maatschappelijke ontwikkelingen hebben de afgelopen jaren de koers van Royal Smals beïnvloed. Duurzaam schrijft de onderneming ‘inmiddels met hoofdletters’, meldt het jaarverslag over 2019. Dat uit zich in de aanschaf en het beheer van materieel, in de manier van werken op de productielocaties, in het aangaan van projecten, in de inzet van medewerkers en in de keuze van partners.
In januari 2019 zette Resie Reijnders namens Royal Smals de handtekening onder de zogeheten Green Deal voor grond-, weg- en waterbouwprojecten. De onderlijning van het streven naar duurzaam werken kreeg halverwege dat jaar een bekroning: Royal Smals ontving als eerste leverancier van bouwgrondstoffen in Nederland het Gouden Certificaat van de duurzaamheidsorganisatie in de betonwereld, de CSC. “Milieuvriendelijk werken doen we niet omdat het moet, maar omdat het kan”, aldus Resie Reijnders. Voortdurend kijkt Smals naar kansen om de belasting voor natuur en leefomgeving te verminderen. Op weg naar de kleinst mogelijke ecologische voetafdruk. Minimaliseren van de CO₂-uitstoot bij bouwgrondstoffen- en baggeractiviteiten. In dit kader kreeg de gehele organisatie in 2019 een upgrade naar CO₂-prestatieladder niveau 3.
2747 keer naar Barcelona
Concreet werden in 2019 besparingen gerealiseerd door de aanschaf van een elektrische heftruck, gebruik van biodiesel, restwarmte van motoren, minder reizen, leveren van secundaire grondstoffen en door aangepaste productiemethoden. Dit jaar gaat Smals weer een stapje verder door onder andere de hoogste trede van de CO₂-prestatieladder zien te bereiken. Resie Reijnders: “Per 1 januari 2020 zijn onze Duitse activiteiten helemaal op groene stroom overgegaan. Dat betekent 660.000 kg minder CO₂-uitstoot, een vermindering van negen procent op onze totale uitstoot.” Het jaarverslag rekent de besparing voor en die is indrukwekkend
“En we gaan door. Van oorsprong draaien onze baggermachines op diesel. We kijken heel kritisch of we daar iets aan kunnen veranderen. Want niet alleen willen we een mooier gebied achterlaten als we klaar zijn, we willen tijdens onze werkzaamheden zo weinig mogelijk effect op de omgeving hebben. Minder uitstoot en minder geluid. Inmiddels hebben we al veel installaties omgebouwd van dieselgestookt naar elektrisch. Dat scheelt enorm in onze CO₂-uitstoot, maar zorgt er ook meteen voor dat het op de bouwlocatie een stuk stiller wordt. En recent hebben we onze locatie in Cuijk voorzien van meer dan zevenhonderd zonnepanelen, zodat wij zelf volledig neutraal werken én nog stroom terugleveren aan de omgeving! gelijk aan 2747 keer naar Barcelona vliegen of 5.587.417 autokilometers afleggen.
‘Koppelkansen, daar zijn wij actief mee bezig‘
‘Drijvend circus’
De drijvende zandverwerkingsinstallatie die in de Kraaijenbergse Plassen werd gebruikt, gaat volgend jaar ook helemaal over op duurzame stroom. “Het is net een drijvend circus, zeg ik weleens. De installatie ligt momenteel in de uitwaarden van de Maas, in de gemeente West Maas en Waal, waar hij bij het project Over de Maas wordt ingezet. Volgend jaar verhuist de installatie naar de uiterwaarden van de Waal bij Deest. De installatie wordt afgeslankt, van een nieuw jasje voorzien én volledig overgezet op elektriciteit. In combinatie met het gebruik van groene stroom zetten we een enorme stap op het vlak van terugdringen van stikstofemissie en in duurzaamheid.”
Royal Smals geniet van de ontdekkingstochten, zoals de onderneming zelf stelt. Zonder de avonturier uit te hangen. Om vervolgens – soms oorspronkelijke – keuzes te maken. “Want bij een kopgroep horen, voelt daarbij wel lekker.”
Smals schaalt in op projecten, waar mogelijk
www.smals.com
