met Ebben Bomen

Samen met zijn vader Toon leidt Dirk Ebben Boomkwekerij Ebben. Zoon Dirk stapt in 2013 in de onderneming, die op dat moment honderd werknemers en 450 hectare areaal telt. De holding Ebben omvat naast de boomkwekerij ook de franchise-Intratuins in Malden, Elst en Nuenen en een hoveniersbedrijf. Deze worden geleid door de broer van Toon: Joep Ebben. Dirk Ebben is inmiddels voor vijf procent mede-eigenaar van het familiebedrijf.

Wordt er thuis over zaken gepraat?

Toon: “Beslist. Je wilt aftasten hoe de ander tegen bepaalde dingen aankijkt. We laten heus niet alles de revue passeren, maar dat hoeft ook niet. In principe probeer je dingen op te lossen of af te werken voordat de werkdag om is. Daarom gaan de gesprekken thuis dan vaak over meer algemene ontwikkelingen en strategische dingen. Denk aan demografische zaken, consumentengedrag. Het is interessant en belangrijk om elkaar daar over te horen. We proberen het beperkt te houden, al moet ik eerlijk bekennen dat die scheidslijn soms dun is. Je daarvan bewust zijn helpt de balans al de goede kant op.”

Stimuleerde vader Ebben jou voor het bedrijf te kiezen?

Dirk: “Ik wilde al van jongs af aan boomkweker worden, heb een ongelofelijke passie voor de bomen. Ik groeide op het boomkwekerijterrein op, ken niets anders. Vanaf mijn zevende hielp ik op zaterdagen mee met klusjes. We reden met skelters en later met shovels en tractoren rond. Speelden soldaatje in de rooigaten, onze ‘loopgraven’.”

Heb jij het makkelijker dan je vader destijds? Of juist moeilijker?

“De huidige marktsituatie, de extremere weersomstandig­heden, goede vakmensen vinden en opleiden; dat zijn de uitdagingen. En überhaupt om in areaal te blijven groeien, hoewel we nog genoeg andere ideeën hebben waar we ons ondernemerschap op willen toeleggen. Wij streven in de kwekerij naar roulatieteelt. Nieuwe grond vinden is lastiger omdat door de fosfaatrechten boeren grond vasthouden. En de concurrentie groeit: vroegere toeleveranciers leveren nu ook direct aan de eindgebruiker.”

Wat is de rol van Bol Adviseurs in het overnameproces?

Patrick Lambrechts van Bol Adviseurs: “Wij begeleiden Toon en Joep in de bewustwording van het runnen van een familiebedrijf. Want er komt een moment dat je afscheid gaat nemen. Wij helpen door kritisch te spiegelen. Zoals in het denkproces van de overdragers. Hoe en wanneer ga ik loslaten? Wat is mijn alternatief? We begeleiden óók de volgende generatie, want ook zij moeten beseffen waar ze ‘ja’ en ‘nee’ tegen gaan zeggen. Dirk heeft om die reden het trainingsprogramma Short Track Ondernemerschap bij ons gevolgd. Job, de zoon van Joep, doet inmiddels hetzelfde. Want het gaat niet alleen om de cijfers en de fiscale overdracht. Voor de financiële en fiscale kaders bij een bedrijfsoverdracht kun je op verschillende plaatsen terecht, maar ons gaat het er vooral om dat beide generaties echt klaar zijn voor de volgende stap. Een goede mentale voorbereiding en training in onder meer leiderschap, strategie, marketing en fiscaliteit geeft vertrouwen voor de toekomst. Elke ondernemer mag ons hiervoor benaderen. Bovenal is het menselijke aspect altijd ons vertrekpunt.”

Wat ziet je vader van zichzelf terug in jou?

Dirk: “Ik denk dat mijn vader en ik op veel vlakken op elkaar lijken. We delen logischerwijs onze liefde voor de bomen en dit maakt ons beiden erg gepassioneerd. We streven ernaar het beste uit onszelf te halen en schuwen die paar stappen extra daarin niet. We kunnen allebei jongensachtig enthousiast worden van het kweken van een prachtig, uniek product. Mijn vader is uiteraard ervarener dan ik en daardoor daadkrachtiger, niet bang om risico’s te nemen. Ik heb de neiging om dingen langer te willen overdenken, omdat ik alle invalshoeken graag bekijk. Er leiden immers meerdere wegen naar Rome. Mijn daadkracht hangt ook af van de situatie: zeker bij een beslissing op directieniveau wil ik graag alle perspectieven overdenken.”

Is het lastig, een vader die je voortdurend op de vingers kijkt?

“Vaak droomde ik ervan om voor mezelf te beginnen. Maar het zou doodzonde zijn in dezelfde branche een bedrijf te beginnen, terwijl een 155 jaar oud familiebedrijf om een opvolger vraagt. Bovendien werk ik graag samen met mijn vader. Ik krijg vrijheid om me te ontplooien.”

Liggen de verwachtingen voor jezelf hoger dan wanneer je ergens anders zou werken?

“Het bedrijf bestaat anderhalve eeuw, maar mijn vader begon met zestig hectare, een forse lening en deelde het kantoor met een secretaresse en boekhouder. Onder hem is het bedrijf zo groot geworden als het nu is. Daardoor heb ik nu veel meer te verliezen: veertig medewerkers op kantoor aan financiële administratie, logistiek, verkoop en het evenementenbedrijf, en zestig man in de productie.”

Geven jullie complimenten aan elkaar?

Toon: “Van huis uit hebben wij niet geleerd om te gaan met complimenten. Die kreeg je van ons pa ook nooit. Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg, toch? Bedenk dat het voor iemand die hard heeft geknokt niet altijd makkelijk is om een ander ook eens over de bol te aaien. Toch is dat goed, want je kunt pas waardering hebben voor een ander als je waardering hebt voor jezelf. Dus complimenteren hoort erbij, schouderklopjes zijn nodig. Ik merk dat wij dat ook steeds vaker doen. We groeien erin, we leren. Ook dat zie ik als ondernemen.”

Zijn er wel eens conflicten of spanningen?

Dirk: “Van mijn vader leerde ik dat ‘het komt zoals het komt’. Denk liever in oplossingen dan in problemen. Wie wakker gaat liggen van problemen, wordt de dag erop door diezelfde problemen ingehaald. Neem bij een conflict liever je rust, zodat je de volgende dag de gevolgen ervan het hoofd kunt bieden.”

Stelling: mijn bedrijf is mijn leven.

“Ik ben jong vader geworden om zoveel mogelijk te kunnen genieten van mijn privé-leven. Mijn vader werd destijds te veel in beslag genomen door het werk, zei hij ooit. Bij mij is er meer balans tussen werk en privé. Dat geeft rust en stabiliteit en daardoor ruimte om te doen wat ik het allerliefste doe: bomen kweken.”