Samenwerking ligt om de hoek, maar daar moet aan gewerkt worden…

Blijven we nog jaren last houden van krapte op de arbeidsmarkt? De situatie uitzitten is in ieder geval geen optie. Zijn er initiatieven die overheid en bedrijfsleven samen op kunnen pakken om de regio als een sterk merk ‘Land van Cuijk’ neer te zetten, waar het goed werken en wonen is? Hoe denken de drie grootste werkgevers in onze gemeente daarover? InZaken ging in gesprek met Monique Nelisse, Saskia Orelio (beiden Marel), Dorine van de Westelaken (MSD) en Gisela de Leeuw (gemeente Land van Cuijk). Samenwerking ligt om de hoek, maar daar moet aan gewerkt worden…

Werkgelegenheid houdt zowat elke ondernemer in het Land van Cuijk bezig. Hoe schetsen we de kansen en uitdagingen als het gaat om werkgelegenheid en het aantrekken van personeel? Werkgevers MSD, Marel en Gemeente Land van Cuijk geven een beeld en lichten toe hoe ze willen samenwerken met partijen in de regio.

Meebewegen

Saskia Orelio is manager Manufacturing Engineering bij Marel. “Als lid van het managementteam ben ik verantwoordelijk voor de structurele verbeteringen in de bedrijfsvoering op lange termijn. Onder meer: hoe gaan we ons klaarstomen voor 2025 op het gebied van People, Culture en Environment? De uitdagingen binnen de organisatie op het gebied van werkgelegenheid liggen bij mij op het vlak van engineering: hoe halen we de juiste technische mensen binnen en hoe kweken we enthousiasme voor het werken in de fabriek; mensen weten vaak niet wat techniek is.”

Campus of hotelfunctie

Monique Nelisse is HR-manager Supply Chain & Manufacturing bij Marel. “Het is met name een uitdaging om leerlingen binnen te krijgen; die komen er überhaupt minder. We zijn wel flink verweven met Vakopleiding Techniek in Cuijk, waarmee we toch ook aan de voorkant proberen te zitten. En daar zitten volgens mij de grootste uitdagingen: ervoor zorgen dat mensen überhaupt kiezen voor techniek. Mensen ‘houden’ is niet het meest moeilijke momenteel, wel het binnenkrijgen.”

“We zijn aan verbouwen en uitbreiden, maar hebben straks natuurlijk ook nieuwe mensen nodig. We zijn aan het nadenken over een toekomstgerichte inrichting van het gebouw. Denk aan een soort campus, of met een hotelfunctie voor mensen die van verder weg komen. Dat is namelijk ook een probleem van deze tijd: de jongeren moeten vaak thuis blijven wonen omdat er simpelweg geen woonruimte is.”

Uitdaging in opvolging

Gisela de Leeuw werkt als een van vier concerndirecteuren bij de nog jonge gemeente Land van Cuijk. Haar aandachtgebieden: Ruimte & Economie, Communicatie en HRM. “Onze huidige uitdaging is het vanuit de verschillende (bestuurs)­culturen te werken aan een Land van Cuijkse manier van denken en doen, waarbij we niet alles opnieuw gaan doen maar de kwaliteiten van elkaar omarmen. En wat dat betekent dat voor onze teams, onze visie, onze werkprocessen.”

”Uitdagingen waren er ook: eind vorig jaar stonden honderd vacatures open. Met een goed recruitmentteam, een goed verhaal en een sterk werkgeversmerk hebben we bijna alles gevuld; er staan er nu (medio mei, red.) nog twaalf vacatures open. Uitdaging zit ‘m ook in de opvolging, want er is aardig wat ouder personeel, hoe zorg je er voor dat die kennis niet verloren gaat en de jonge aanwas kan leren van de uitstromers? Bovendien zijn er bepaalde specificaties heel lastig binnen te halen, denk aan vergunningverleners; daar worstelen alle gemeenten momenteel mee.”

‘De’ oudere werknemer bestaat niet meer…

Dorine van de Westelaken is HR Lead bij MSD Animal Health. Naast de 1800 medewerkers in Boxmeers hebben we nog enkele honderden mensen in de flexibele schil. Er staan bij ons doorlopend honderd tot 150 vacatures open: van manufacturing, R&D, commercie en ondersteunende functies. In Boxmeer ontwikkelen we vaccins en geneesmiddelen voor dieren voor de hele wereld en produceren we eenderde van wat we wereldwijd verkopen; we zijn wereldwijd de grootste productie­locatie van dierengeneesmiddelen.”

“We investeren fors in uitbreiding, maar dat zal slechts beperkt tot nieuwe arbeidsplaatsen leiden. Uitdagingen draaien bij ons om dezelfde thema’s als genoemd, maar ik denk daarbij dat ‘de’ oudere werknemer niet meer bestaat. Zij zijn er gewoon hoor, terwijl jongeren er maar beperkt zijn. We zien nu dat jongeren én 45-plussers de instromers zijn. De middengroep valt weg, in aantallen in ieder geval. Dat betekent dat we een nóg diverser speelveld hebben, dat voor ons al relatief internationaal is voor sommige vakgebieden.”

Er moet als regio meer samen­gewerkt worden aan een sterk merk ‘Land van Cuijk’, waar het goed werken en wonen is.

Gisela de Leeuw: “Een gemeente is als organisatie wat zij ‘uit het gebied haalt’. 33 kernen samenvoegen, vraagt iets van hoe je werkt voor deze 33 kernen. Ik zou met het bedrijfsleven willen bespreken hoe je dat specifieke van het Land van Cuijk kunt benutten in arbeidsmarkt­communicatie of in het neerzetten van een sterk merk. Zodat je als werkgevers vanuit één verhaal, een kernboodschap, naar buiten kunt treden, waarbij je natuurlijk zelf je eigen accenten kunt leggen.”

Saskia Orelio: “Primair is de gemeente verantwoordelijk voor die beeldvorming, maar bedrijven kunnen er veel aan bijdragen.”

Het aantrekken van personeel via recruitment is slechts uitvoering. Zaken als huisvesting, bereikbaarheid en leefbaarheid moeten goed geregeld zijn.

Dorine van de Westelaken: “Een collega verlangt al jaren naar een snelweg van hier naar Eindhoven, maar denk ook aan de aanwezigheid van de schouwburg, of aan de komst van een internationale school. Dat is belangrijk voor ons als werkgever. Nederlanders zijn best honkvast.”

Monique Nelisse: “Eindhoven en Nijmegen zijn nu eenmaal hipper dan Boxmeer, al kunnen we sinds het hybride werken wel wat mensen van verder weg binnen halen. Maar het lastige is natuurlijk dat je als bedrijven nu samen in dezelfde vijver aan het vissen bent.”

Gisela de Leeuw: “Corona heeft westerlingen wat onze kant opgedreven, voor de rust en ruimte, en daarmee kun je je als werkgever natuurlijk profileren. Inzetten op de identiteit van het gebied. Zorgen dat nieuwe mensen alvast hier ‘binnen’ zijn. En dan zijn er nog de secundaire arbeidsvoorwaarden door de bedrijven zélf. Wellicht kun je daarmee de veertigers en vroegvijftigers ook weer binnen halen.”

Stages en traineeships moeten werkgevers gezamenlijk aantrekkelijk maken en beter faciliteren richting studenten en young professionals.

Dorine van de Westelaken: “Dit was eerder een gezamenlijk onderwerp bij Marel, Nutreco, Danone en MSD, waarbij de ene wel behoefte had, andere weer niet, vanwege de schaalgrootte van de eigen organisatie. Die meerwaarde is er dus niet, je kunt samen wél nadenken over hoe je BBL- of BOL-opleidingen of traineeships inricht om jonge mensen van meerdere bedrijven of vakgebieden te laten proeven, maar onder deze arbeidsmarkt zeg ik ‘nee’. We moeten niet méér samenwerken, maar sneller.”

Saskia Orelio: “Het zou interessant kunnen zijn om in plaats van als ‘losse’ werkgever jezelf als ‘Land van Cuijk-groep’ te presenteren op bijvoorbeeld een beurs. We zien dat Nijmeegse studenten met het openbaar vervoer nog makkelijk hier kunnen komen. Kom je van elders, dan wordt dat veel lastiger…”

Een stimuleringsprogramma (bij gemeente en/of provincie) waarbij kinderen en jong­volwassenen vaker in aanraking komen met werkgevers in de regio zou enorm bijdragen.

Gisela de Leeuw: “Er is een programma vanuit de provincie, waar verschillende gemeenten en waterschappen aan meedoen: De Toekomst van Brabant. Gebruik van het netwerk moet een automatisme worden. Maar ook investeren in stagiaires en ook als gemeente meedoen aan diverse beroependagen.”

Saskia Orelio: “Hoe trekken we mensen – in ons geval – de techniek in, zetten we investeringsprogramma’s op en realiseren we funding en een bepaalde beleidsfocus? Want bij meer mensen in de techniek in de breedste zin, dus bèta en ICT, is iedereen gebaat.”

Dorine van de Westelaken: “Voor met name de kleinere bedrijven vervullen de stagebureaus daarin al een belangrijke rol; wij hebben daar zelf iemand voor vrijgemaakt. Niettemin willen we vooraan staan bij wat er borrelt of kan borrelen, zodat je het kunt omarmen zodra het wél aansluit.”